Romuva – Litwini

Romova


ROMUVA (ROMUWA) Przez swoich wyznawców, Litwinów, religia ta nazywana jest ROMUVA (ROMUWA) i zaliczana jest do najstarszych na świecie. Swoimi korzeniami sięga do praktyk szamańskich pierwszych nomadów zamieszkujących terytorium dzisiejszej Litwy. Rodzima religia Litwinów, współcześnie określana mianem pogańskiej, rozwijała się bez przeszkód aż do końca wczesnego Średniowiecza. Wówczas to ruszyły na Bałtów chrześcijańskie krucjaty w celu nawrócenia ich na jedynie słuszną wiarę. Wielki Książę Gedyminas (Gedymin) (1275 – 1341 ) zagwarantował wszystkim ówczesnym wyznaniom wolność religijną, tłumacząc to tym, że wszyscy wielbią Boga, każda religia na swój sposób. Nie powstrzymało to ekspansji katolicyzmu. Ostatecznie, w 1337 roku (w 1387 roku – z udziałem Jagiełły, (według „Historii Litwy”, wyd. drugie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982, autorstwa Jerzego Ochmańskiego) Litwa uznaje katolicyzm za religię państwową. Jest to ostatni w Europie kraj, który przyjął chrześcijaństwo.



kolovrat1Chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się powoli. Litwini praktykowali swoje pradawne wierzenia aż do czasu kampanii ewangelizacyjnych prowadzonych zarówno w czasach Reformacji jak również Kontrreformacji. Litewskie Przebudzenie Narodowe, rozpoczęte w XIX wieku odwoływało się również do wartości kultury etnicznej oraz religijnej dawnej Litwy.

Do gorących orędowników przywrócenia dawnych wierzeń należeli: SIMONAS DAUKANTAS ( 1793 – 1864) oraz JONAS BASANAVICIUS. W okresie międzywojennym ponownie powróciła sprawa reaktywowania dawnych wierzeń. Propagowali ją JONAS BERZANSKIS (1862 – 1936) i VILIUS STOROSTA VYDUNAS (1868 – 1953). Ten ostatni organizował w owym czasie publiczne obchody świąt litewskich wynikających z pradawnych wierzeń oraz publikował utwory literackie i filozoficzne na ich temat.

DOMAS SIDLAUSKAS – VISUOMIS (1878 – 1944 ) zreformował rdzenną religię litewską nazywając ją „VISUOMBYE” czyli „UNIWERSALIZM”. Utworzył on kongregacje na Litwie i poza jej granicami, a także ufundował sanktuaria, które nazwał ROMUVA. Podczas sowieckiej okupacji kongregacje ROMUVA istniały nawet na Syberii, w latach 50 – tych i 60 – tych. W 1967 roku JONAS TRINKUNAS utworzył tzw. ROMUVĘ Wileńską i rozpoczął publiczne obchody jej świąt.

Trzy lata później władze sowieckie wyrzuciły członków ROMUVY z Uniwersytetu Wileńskiego, a przywódców zmuszono do udania się na emigrację. Wciąż jednak grupki i poszczególne jednostki potajemnie praktykowały stare litewskie obrzędy. W 1988 roku ROMUVA powstaje poza granicami Litwy.

Duże zasługi w jej propagowaniu mają VINCAS VYCINAS (1918 – 1996) oraz MARIJA ALSEIKAITE – GIMBUTIENE ( 1921 – 1994). Ta ostatnia dokumentowała historię dawnych wierzeń w swoich książkach i artykułach cieszących się olbrzymią popularnością. W latach 1991 – 1992 założono i zarejestrowano kongregacje ROMUVA w Wilnie, Kownie oraz Madison, w stanie Wisconsin, USA. W 1995 roku religia ROMUVA uzyskała status religii nietradycyjnej, albowiem prawo litewskie wymaga 25 lat nieprzerwanego istnienia jakiegoś wyznania, aby uzyskało ono status religii „tradycyjnej”.

Religia ta jest rdzenną religią Litwinów. Jej podstawą jest osobiste doświadczenie litewskiego dziedzictwa duchowego i religijnego. Na tak rozumiane dziedzictwo składają się: pasaulejauta (koncepcja świata) pasauleziura (światopogląd) dainos (pieśni i hymny) pasakos (opowiadania) patarles (przypowieści) priezodziai (przysłowia) misles (zagadki) garsu pamegdzioimaji (onomatopeja) uzkalbejimai (zaklęcia) oraz muzyka i sztuka.

Każdy w swoim życiu doświadcza czegoś, czego nie da się w pełni opisać i zrozumieć. ROMUVA uczy osiągania takiego stanu świadomości. Taki stan świadomości osiąga się poprzez: życie, naturę, bóstwa, święta, święte miejsca oraz przy pomocy innych środków.

Życie i natura są święte. Najbardziej czczeni Bogowie to: PERKUNAS VELINAS oraz Boginie: LAIMA, ZEMYNA i SAULE. Najważniejszymi, szeroko obchodzonymi świętami są: Krikstynos (nadanie imienia) Vestuves (ślub) Laidoruves (pogrzeb) Kucios – Kaledos (Przesilenie Zimowe – Nowy Rok) Velykos (wiosenne święto afirmujące życie) oraz Rasa Kupoline – Velines (jesienne święto związane ze śmiercią). Litewskie święte miejsca rozrzucone są po całej Litwie: świątynie, święte lasy, miejsca związane z dawnymi rytuałami. Wszystkie religie są równe – mają taki sam cel, ale prowadzą ludzi do niego w sposób właściwy tylko dla siebie. Słowo „ROMUVA” oznacza tyle co „świątynia”, „sanktuarium”


Autor nieznany, prosimy o kontakt


 

1 komentarz do “Romuva – Litwini

Dodaj komentarz