Bóg Wodnik

 


Syn Wądy i Wodo-Wełma. Pan Rzek. Należy do niego wszystko co w rzekach i opieka nad wodami płynącymi po ziemi lub pod ziemią. Należy do Małobogów, Żywiołów. Za siedziby Wodnika uznawano wszelkie rzeki i jeziora o czarnej wodzie, składano mu również ofiary z czarnych zwierząt.

Postać Wodnika jest znana całej Słowiańszczyźnie i wiążą się z nią do dzisiaj liczne podania oraz obrzędy mające ułagodzić wylewające rzeki lub zapobiec ich wyschnięciu.



kolovrat


WODNIK

Bóg Żywiołów


Ród: Wodowie


Zajmowany krąg:
Szósty Krąg


Pochodzenie:
Syn Wądy i Wodo-Wełma


Rodzeństwo:
Siostra Śląkwa-Dżdża


Dzieci, potomkowie:


Postacie-wcielenia (równe miana):
Wodnykus-Nyks, Kołbań i Nur


Inne nazwania jego osoby (przydomki):
Pan Rzek


Funkcje, zakres działania:
Należy do niego wszystko co w rzekach i opieka nad wodami płynącymi po ziemi lub pod ziemią.


Narzędzia czarowne – oznaki władzy:
Czarowne Wiosło-Niosło, którego jedno pchnięcie przenosi łódź o wielką odległość, albo wzbija ją ponad burzące się wody.


Pomocnicy (Stworze – bogunowie):
Wodniki (Wodianniki, Wodjany, Wodjanoje, Wodelniki, Potopielniki, Topielce, Potopniki, Wirniki, Pływniki, Nyksy, Wódnykusy)


Romanse:


Wrogowie:


Przyjaźnie:


Przynależny Miesiąc:


Funkcje psychiczne – uczucia, odczucia:


Patron dla:


Co dobrego lub złego darował, zrobił ludziom:
Raczej przychylny ludziom.


kolovrat


WODNIK

Wodnik jest znany pod przydomkami Wodnykus-Nyks, Kołbań i Nur. Miano główne oznacza po pierwsze syna Wodo, po drugie boga Znikającego w Wodach albo Przykrywającego Wodami. Podobne jest znaczenie przydomka Wodnykus, z tym że członnyks, jako mocniej związany z pojęciem śmierci, oznacza najpewniej Tego Który Wciąga w Głąb i Uśmierca albo Uśmierca Powodując Wylewy. Miano Nyks jest skróceniem pełnego brzmienia owego przydomka i było używane na Połabiu, a do dzisiaj przetrwało zarówno wśród Łużyczan, jak i Ślązaków.

Postać Wodnika jest znana całej Słowiańszczyźnie i wiążą się z nią do dzisiaj liczne podania oraz obrzędy mające ułagodzić wylewające rzeki lub zapobiec ich wyschnięciu. Pozostałe dwa przydomki oznaczają Tego Który Się Zanurza (nur – nurkować, pogrążąć się w otchłani) oraz Władcę Bań. Banią, baniorem nazywano staw, jeziorko, ale i głębię na rzece, która z racji swej ciemności i głębokości może być siedliskiem Wodnika lub jego pomocników bogunów Wodników-Wodzianych (Wodianojów). Człon koł w imieniu boga kojarzy się z pojęciami kołowania, koła, koł bienia, kłębienia, jak i kołka, kłody, kłódzi, czyli pnia. Te ostatnie nawiązania podkreślają bliskość Wodnika i Swąta – Boga Bogów oraz jego męskość. Odpowiednikiem Wodnika u Istów jest Potrimpus.

Uroczysko Czarna Woda na Łużycach w okolicy Milska jest miejscem czci Wodnika (Wodnykusa, Nyksa). Obrzędy sprawowali tu kołbiowie, którzy nie tylko wróżyli z lotu ptaków, ale również byli kapłanami Wodnika. Za siedziby Wodnika uznawano wszelkie rzeki i jeziora o czarnej wodzie, składano mu również ofiary z czarnych zwierząt. Czarny kogut na dachu oraz czerwono malowane ogrodzenie z białym obramowaniem były jeszcze z początkiem XIX wieku znakiem rozpoznawczym tych okolic, gdzie w dawnych wiekach mieszkali Słowianie, bowiem umieszczano go na zwieńczeniach kościołów od czasu chrystianizacji (IX-XIII wiek) po to, by opornym na nową wiarę Słowianom przybliżyć owe świątynie, jako domy boga. Wcześniej, za czasów pogańskich Słowianie wieńczyli „kurkiem” świątynie wiary przyrodzonej.

Kogut i kura jako ptaki ofiarne i symbole zarówno Kauków, czyli Bogów Działu, jak i Kirów – Bogów Pór, zajmowały szczególne miejsce w zdobnictwie wszelkich budowli, miały znaczenie magiczne, ochronne zupełnie podobne do ofiar zakładzinowych składanych pod fundamentem. Dachowy „kurek” chroniący przed złym, przed pożarem, złodziejem, nieszczęściem, przetrwał jako charakterystyczny element, w postaci strzałek wiatrowych z wyciętym kogutem, na dachach ważniejszych budowli we wsiach całej Słowiańszczyzny.

Czarne Wody znajdują się także na Śląsku (np. okolica Toszka) i w Małopolsce.


Źródło artykułu – Czesław Białczyński

Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów – „Księga Tura” i „Księga Ruty” 


Jaryło Jaruna

Tyny podległe Tumowi Jaruny-Jaryła:

Bogowie Żywiołów:
1. Tyn Wiłów-Borowiłów (Kieniów): Borowił, Lesza-Borana, Boruta, Wilec, Rokita
2. Tyn Wodów: Wąda-Węda, Wodo-Wełm, Śląkwa-Dżdża, Wodnik, Wodyca

Bogowie Mocy:
3. Tyn Mokoszów: Makosz, Mokosza, Wid-Wij, Dodola
4. Tyn Plątów: Przepląt, Plątwa, Mąd, Licho
5. Tyn Dziewów: Kupała, Dziewanna, Krasatina, Dzildzielija


kolovrat


TYN WODÓW

Przynależność:
Twer Swąta, Trzem Białobogi, Tum Jaryła, Tyn Wodów


Członkowie rodu:
Wąda, Wodo, Śląkwa-Dżdża, Wodnik, Wodyca


Główność:
jednogłowy


Główny przybytek, miejsce przebywania:


Atrybuty żywe:
Sokora i webło (drzewo morskie ), łoś i żółw, czapla, rybitwa i mewa, sadziec, tatarak i mozga, niezapominajka, grzybienie i grążel, pływak żółtobrzeżek


Rzecz:
Torf i woda


Kamień:
Niebieski diament i szmaragd


Minerał:


Maści (barwy):
maść niebieska (niebiesko-zielona)


Czerty i rezy (liczby):
Czerta 5, liczba 5, 


Taje (guzły) i gramoty (zapisy, sjenowity, wici):
Taja W, gramota s


Miesiąc:
Maj (kwieteń)


Niwa (symbol):
Welańska Niwa Wody


Tyn:
Kryształowy Dwór


Wieńce i ofiary:
Niezapominajka, Grzybienie i Grążel i Sadziec


Obrzędowy wypiek (potrawa, obiad – potrawa obiata):


Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów – Księga Tura i Księga Ruty