Bogini Dodola

Dodola, Niedola i Odola

---

Bógini Dodola z Rodu Sołów i Wodów – córka Mokoszy, Dażboga i Woda. Dodola, Niedola i Odola. Pierwsze z tych jej wcieleń oznacza Dobrą Dolę, drugie Złą Dolę a trzecie Odmianę czyli Dolę Zmienną. Dodola rządzi losem-dolą czyli żywotem człowieka na Ziemi, wiąże jego wyrok-wierg z niećmi bytu Wida-Wija i ze strunami Zrębu. Kieruje ręką Peruna i tym samym wyznacza czas i miejsce gdzie pojawi się Perperuna, a z nią Śląkwa i Wodyca. Nic ważniejszego dla doli człowieczej nie ma jak opady deszczu i uderzenia perunowej srebrnobłyskawicy.

Dola to bogini Dolnego Wiergu, czyli Bytu Człowieczego – codziennego, składającego się ze zwykłych chwil i działań, dążenia do małych celów. Dola jako Dodola jest boginią dodającą sił, by podołać przeciwnościom wiergu, jest dawczynią dobrej doli. Jako Odola jest boginią sprowadzającą odmianę, która ma pomóc przezwyciężać (rus. odeleti – zwyciężać) i pokonywać, przemagać i przełamywać nieprzychylny wierg-los-kosz. Także jednak Odola może spowodować przełom w złym kierunku, gdy się człowiekowi wiodło. Niedola to dawczyni złej doli, powodująca niedolanie, brak działania, kiepski byt ziemski.

---

---

---

DODOLA

Bogini Żywiołu
Ród: Źrzebowie-Mokoszów

---

Zajmowany krąg:
Siódmy krąg

---

Pochodzenie:
Z Rodu Sołów i Wodów – córka Mokoszy, Dażboga i Woda.

---

 Postacie-wcielenia (równe miana):
Dodola, Niedola i Odola. Pierwsze z tych jej wcieleń oznacza Dobrą Dolę, drugie Złą Dolę a trzecie Odmianę czyli Dolę Zmienną.

---

Inne nazwania jego osoby (przydomki):
W języku bułgarskim jej imię brzmi Dudula, Didiula, w serbskim Dodolica,Dodola, w chorwackim Duduleica, Dudilasz, w albańskim Dudule, w rumuńskim Diodóla, Dindiul, w polskim Dola. W litewskim zachował się przydomek Dundulis – „Łoskot Gromu”, w łotewskim zaś określenie Dudina perkuonins. W języku i tradycji Załabian, Drzewian i Łużyczan – Dunder, a w języku Ślązaków i Małopolan – Dyngus– Pani Doli Człowieczej, Pani Dająca – czyli Dodająca, lub Pani Niedająca – czyli Odbierająca, albo Pani Oddająca – czyli Odmieniająca.

---

Funkcje, zakres działania:
Dodola rządzi losem-dolą czyli żywotem człowieka na Ziemi, wiąże jego wyrok-wierg z niećmi bytu Wida-Wija i ze strunami Zrębu. Kieruje ręką Peruna i tym samym wyznacza czas i miejsce gdzie pojawi się Perperuna, a z nią Śląkwa i Wodyca. Nic ważniejszego dla doli człowieczej nie ma jak opady deszczu i uderzenia perunowej srebrnobłyskawicy.

---

Narzędzia czarowne – oznaki władzy:
Złota Kądziel i Kłębek Nieci Żywota (Kłąb Wołoci).

---

Pomocnicy (Stworze – bogunowie):
Ćmunki (Ćmy, Ćmoki, Cienie, Cinie, Pościenie).

---

Żona-Rodzeństwo:
…

---

Dzieci, potomkowie:
…

---

Przynależny Miesiąc:
…

---

Funkcje psychiczne – uczucia, odczucia:
…

---

Patron dla:
…

---

Romanse:
…

---

Wrogowie:
…

---

Przyjaźnie:
…

---

Co dobrego lub złego darowała, zrobiła ludziom:

---

C.D.N.

---

Źródło artykułu – Czesław Białczyński

---

Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów –  „Księga Tura„ i „Księga Ruty„ 

---

---

DODOLA

Dodola nosi przydomki Dodola, Odola i Niedola. Jej istyjskim odpowiednikiem jest bogini Dekla. Postać Doli była czczona od dawien dawna we wszystkich krajach Słowian i zwana także Dudulicą – czyli córką Dodola (Makosza). Do dzisiaj zachowała się ona w licznych podaniach Ślązaków, Pomorzan, Wielkopolan, Mazowszan, Małopolan, Podolan, Poleszuków, Słowaków, Czechów i Łużyczan. Jako dawczyni dobrego losu jest wzywana przez Serbów i Bośniaków, Macedończyków i Bułgarów podczas obrzędów sprowadzania deszczu, kiedy prosi się Perperunę – Panią Burzy i Burzowych Chmur, by polała ziemię wodą, a Dodolę (Duduleicę), by ta woda była dobra, „żywa”. Przydomki bogini mają budowę złożoną. Główny człon imienia, dola, wywodzi się z del – dział, dziełanie – praca, robota, dzielenie, udział – część, dziejanie – czynienie, dziedziczenie – przejmowanie udziału, dzieło – rzecz wykonana i dołać (podołać) – wykonywać. Słowo to oznacza los – udział, część, przeznaczenie, szczęście i jest znane wszystkim Słowianom. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na jego związek z pojęciem dołu, padołu (jako Ziemi), doliny, dążności i dzielności (odwagi).

Dola to bogini Dolnego Wiergu, czyli Bytu Człowieczego – codziennego, składającego się ze zwykłych chwil i działań, dążenia do małych celów. Dola jako Dodola jest boginią dodającą sił, by podołać przeciwnościom wiergu, jest dawczynią dobrej doli.

Jako Odola jest boginią sprowadzającą odmianę, która ma pomóc przezwyciężać (rus. odeleti – zwyciężać) i pokonywać, przemagać i przełamywać nieprzychylny wierg. Także jednak Odola może spowodować przełom w złym kierunku, gdy się człowiekowi wiodło.

Niedola to dawczyni złej doli, powodująca niedolanie, brak działania, kiepski byt ziemski.

Dodola posiadała swoją świątynię i bugryszcze w Widinie, grodzie na prawym brzegu Dunaju, zwanym też Bdinem, gdzie w V wieku zamieszkali Słowianie zakładając osadę przy starorzymskim kasztelu Bononia. W VI wieku zbudowano zamek zwany Baba Wida. Tam właśnie czczono trójcę bogów: Wida, Bodnyjaka i Dolę – zwaną Babą Wida. W XI wieku na miejscu poprzedniego gródka i zamku powstała twierdza Bułgarów zdobyta przez cesarza bizantyńskiego Bazylego II Bułgarobójcę.

Inne miana Dodoli w językach słowiańskich (lub z nich przejęte), a także związki z ogólną aryjską (indoeuropejską) tradycją mityczną – np. germańskie Donar czy staroislandzkie określenie dyja – trząść (o włosach gromowładnego Thora), czy staroindyjskie śmaśru dódhuvad (o Indrze), wskazują, że ta bogini była oblubienicą boga Gromowładnego. W języku praindoeuropejskim rdzeń dhu oznacza wstrząsanie. Znaczenie wyrazu dola (część, udział) i jego związki z pojęciem gromu (wstrząsania) dowodzi roli, jaką Dodola musiała spełniać u boku Peruna. Właśnie z tego powodu obrządek polewania się wodą zwany Dyngusem należy przypisać czci Dodoli jako sprawczyni spadania z nieba sprzyjających wód, dających rozród i życie. Jest również charakterystyczne, że w serbskich obrzędach zamawiania deszczu z udziałem postaci Dodoli wzywa się, by zesłała ona „sytą rosę”, a nie ulewę.

---

 „… Umory-Strasze oprócz zmarłych noszą na grzbietach także dusze tych, którzy się mają narodzić. Dusza taka wchodzi w jeszcze nie narodzonego, kiedy jest w łonie matki. Z chwilą gdy człowiek przyjdzie na świat, opuściwszy owo łono, Lelij-Smęt zapala jego znicz-gwiazdę, a Makosz wplata nieć-śnić w Baję – Materię Wszego Świata. Wtedy też Dodola daje wierg Stworzycom – boginkom Narodzin i Przeznaczenia, a one niosą go dziecku i wkładają pod poduszkę, przypisując tym sposobem dolę na całe życie…” – Księga Tura.

---

„Cała Niwa Zrzebów leży w zagłębieniu i jest podmokła, ale też jasna i ciepła, przez co nadaje się dobrze do lęgu. Jednak najlepszy ku temu jest Mokry Dół. Tu kochankami Mokoszy zostali Wodo i Dażbóg, i tutaj narodziła się z ich nasienia Dodola. Dodola opuściła tyn Zrębów przez zazdrość matki i zamieszkała w małym dworku w Dodolinie. W tynie jej chyża wciąż pozostaje wolna i czeka dnia powrotu bogini. Kiedy on nastąpi, powiadają, będzie koniec świata.” – Księga Tura.

---

---

Tyny podległe
Tumowi Jaruna-Jaryło

Bogowie Żywiołów-Żywiołowie:
1. Tyn Wiłów-Borowiłów (Kieniów):
Borowił, Lesza-Borana, Boruta, Wilec, Rokita

2. Tyn Wodów:
Wąda-Węda, Wodo-Wełm, Śląkwa-Dżdża, Wodnik, Wodyca

Bogowie Mocy-Mogtowie:
3. Tyn Mokoszów-Źrzebów:
Makosz, Mokosza, Wid-Wij, Dodola
4. Tyn Plątów:
Przepląt, Plątwa, Mąd, Licho
5. Tyn Dziewów:
Kupała, Dziewanna, Krasatina, Dzildzielija

---

---

Tyn Mokoszów-Źrzebów

---

Przynależność:
Twer Swąta, Trzem Białobogi, Tum Jaruny, Tyn Mokoszów

---

Członkowie rodu:
Makosz, Mokosza, Wid-Wij, Dodola

---

Główność:
jednogłowy

---

Główny przybytek, miejsce przebywania:
Ziemia, Wela, Niebo

---

Atrybuty żywe:
Wiąz i Białodrzew (Biała Topola), Wilk, Jeż, Sowa, Konopie, Len, Mięta, Mak, Pająk

---

Kamień:
Ametyst

---

Minerał:
Bazalt

---

Rzecz:
Przędza, Włókno i Nić (Nieć)

---

Maści (barwy):
Mocna Żółta

---

Czerty i rezy (liczby):
Czerta 5, Liczba 14

---

Taje (guzły) i gramoty (zapisy, sjenowity, wici):
Taja A, Gramota k

---

Niwa (symbol):
Niwa Obręczy

---

Tyn:
Bazaltowy Dwór

---

Miesiąc:
Świbań (Świcień, Przedmarczyk)

---

Wieńce i ofiary:
Mak, Konopie, Len, Mięta

---

Obrzędowy wypiek (potrawa, obiad – potrawa obiata):

---

Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów – „Księga Tura” i „Księga Ruty”

---

---

Źródło artykułu 

---