Bóg Swarożyc

 

Swarożyc-Żar

---

Syn Swaroga i Dabogi. Włada Słońcem, skazany na wieczne przemierzanie Nieboskłonu. Pan Ognia Niebiańskiego, Pan Ognia Ofiarnego i Władca Słońca, Pan Słońca, Nosiciel Złotej Tarczy, Pan Miesięcy, Oko Mitry i Waruny (Oko Dagboga i Swaroga), Surja.

Swarog, żeby zadośćuczynić Dabie, odebrał Zwierciadło-Tarczę Perperunie, rozdzielił je na pół i Złotą Tarczę dał Swarożycowi, zaś Niebieskie Zwierciadło podarował Dabodze.

---

---

 

SWAROŻYC

Bóg Żywiołów

Ród: Warów (Żgwiów)

---

Przynależność:
Twer Swąta, Trzem Czarnogłowa, Tum Jesze-Yassa, Tyn Warów.

---

Zajmowany krąg:
Szósty Krąg, Małych Żywiołów.

Pochodzenie:
Syn Swaroga i Dabogi

---

Rodzeństwo:
…

---

 Dzieci:
…

---

Postacie-wcielenia (równe miana):
Znicz, Pożogień-Wogniebóg i Żar-Sowarog

---

Inne nazwania jego osoby (przydomki):
Dadźbóg, Wogniebóg, Sowarog, Swaragicz, Sołarażicz, Saua-Ragic, Suaragic, Suarażyc – Pan Ognia Niebiańskiego, Pan Ognia Ofiarnego i Władca Słońca, Pan Słońca, Nosiciel Złotej Tarczy, Pan Miesięcy, Oko Mitry i Waruny (Oko Dagboga i Swaroga), Surja.

---

Funkcja (zakres działania):
Włada Słońcem, skazany na wieczne przemierzanie Nieboskłonu.

---

Narzędzia czarowne – oznaki władzy – ubiór:
Złota Tarcza

---

Pomocnicy (Stworze – bogunowie):
Skierki (Deszcz Słoneczny, Suonki, Słonki).

---

Istoty towarzyszące, ich przejawy:
…

---

Romanse:
…

---

Wrogowie:
…

---

Przyjaźnie:

Swarożyc bardzo lubił Złotysza (wężokształtny Zlotysz, syn Bodnyjaka, który zginał podczas Wojny o Miana) i nie mógł przeboleć jego śmierci. Nie potrafił powstrzymać łez po tej wielkiej stracie. Wiłowie udzielili mu schronienia, aby nikt nie widział, jak Swarożyc płacze.

---

 Funkcje psychiczne – uczucia, odczucia:
…

---

  Patron dla:
…

---

Wygląd:
…

---

Współczesny atrybut:
…

---

 Co dobrego lub złego darował, zrobił ludziom:
…

---

Przynależny Miesiąc:
…

---

---

Źródło:
Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów – „Księga Tura” i „Księga Ruty”

---

---

Tyny podległe
Tumowi Jesze-Yessa

Bogowie Żywiołów:
1. Tyn Runów
Perun, Perperuna, Perunic, Turupid-Ciosno, Łysk-Ysk-Porenut
2. Tyn Warów (Żgwiów)
Swaróg, Swara, Swarożyc, Denga, Watra

Bogowie Mocy:
3. Tyn Ładów:
Łado, Łada, Ładziw-Diw, Gogołada
4. Tyn Chorsów:
Chors, Chorsina, Chorsawa, Chorsiniec (Księżyc)
5. Tyn Rodów:
Rod, Rodżana, Rada-Rodzica, Rudź

---

---

Tym Warów
Żywiołowie

---

 Przynależność:
Twer Swąta, Trzem Czarnogłowa, Tum Jeszy, Tyn Warów

---

Członkowie rodu:
Swaróg, Swara, Swarożyc, Denga, Watra

---

Główność:
jednogłowy

---

Główny przybytek, miejsce przebywania:
Ziemia, Wela, Niebo

---

Atrybuty żywe:
Jawor i Świerk, Baran, Myszołów, Janowiec, Krokus i Żółcidło, Jaskier i Konwalia, Ogniczek i Oleica Pstra.

---

Kamień:
Czerwony Diament i Rubin

---

Minerał:
Krzemień

---

Rzecz:
Szkło i Ognisko

---

Maści (barwy):
Ognista Czerwień

---

Czerty i rezy (liczby):
Czerta 3, Liczba 12

---

Taje (guzły) i gramoty (zapisy, sjenowity, wici):
Taja F, Gramota ż

---

Niwa (symbol):
Niwa Ognia

---

Tyn:
Ognistym Dwór

---

Miesiąc:
Grudzień

---

Wieńce i ofiary:
Jaskier i Konwalia.

---

Obrzędowy wypiek (potrawa, obiad – potrawa obiata):
Ser, twaróg.

---

---

SWAROŻYC

---

Znaczenie mian i imion oraz przydomków, i ważniejsze pojęcia wywodzone z jego miana: Swarożyc nosi przydomki: Znicz, Pożogień-Wogniobóg i Żar-Sowarog. Imię i przydomki boga nawiązują do pojęć blisko związanych z ogniem, żarem, pożogą oraz zniczą – wiecznie płonącym ku czci bogów ziemskim ogniem i ogniem ofiarnymb. Miano Pożogień wskazuje na Tego Który Wywołuje Pożary, a także przychodzi, czy też następuje, po Ogniu – Swarogu. Swarog jest bogiem Ognia Niebieskiego, Swara boginią Niebieskiego Żaru-Skwaru, Swarożyc zaś jest bogiem Ognia Ziemskiego, Panem Słońca, Nosicielem Złotej Tarczy, Panem Miesięcy i Władcą Ognia Ofiarnego. Jego istyjskim odpowiednikiem jest Paniks lub Jagaubis.

---

„… Tak to ocalał tylko jeden syn Swaroga i Daby, złoty Swarożyc. Po czterdziestu dniach pobytu Dabogi w Nawiach jasność wróciła nad Ziemię, a Swarożyc tak był gorący, że sam sobie doskonale z Wodami radził. Dażbóg, widząc swą małżonkę szczęśliwą, zrezygnował z wróżdy. Złoty Swarożyc pokonał Wodów i jaśniał tak wspaniale, że Dażbóg przyjął go do swojego rodu i dworu. Swarog, żeby zadośćuczynić Dabie, odebrał Zwierciadło-Tarczę Perperunie, rozdzielił je na pół i Złotą Tarczę dał Swarożycowi, zaś Niebieskie Zwierciadło podarował Dabodze. Perperuna, by przebłagać Dabogę, oddała jej wszystkie jasne suknie Śląkwy ze Szkatuły. Swarog wykuł swoim młotem Sklepienie Niebios razem z Dażbogiem i tak powstało nad Ziemią Niebo Niskie. Dażboga stała się Panią Jasności, Władczynią Jasnego Nieba, boginią Dnia. Wyłożyła swoim Zwierciadłem Sklepienie i za każdym razem, kiedy przychodzi nad ziemię, ubiera się w swoje czerwone, różowe, niebieskie, białe i złote suknie i przegląda się w nim. A razem z nią idzie po Sklepieniu Niebieskim Swarożyc ze swoją Złotą Tarczą-Słońcem.”

---

„Mikowie z kątyny Dażboga nachodzącej się w grodzie Milsko w ziemicy małego plemienia Milczan, które przynależy do dużego plemienia Łużyczan, podają inną wersję wydarzeń. Według nich to Dażbóg sam odszukał Dabę. Tak był rozwścieczony, kiedy się o zgwałceniu swej żony dowiedział, że starł się ze Swarogiem i młot świetlisty wyrwał mu z rąk. Swarog nie dotrzymał mu pola w boju i uciekł kryjąc się w Głębinie. On też miał odebrać Strzybogom gorące powietrze i wiatr południowy, i oddać je Pogodzie, nie pytając nikogo o pozwolenie, jako że Strzybogowie także byli w spisek przeciw Dąbie wmieszani. Sam odnalazł komorę w dworze Welesa i zabił po drodze strzegących bram Welesożarów – Jednogłowego, Dwugłowego i Trzygłowego. Później obalił ściany dworu młotem, rozkul nim brzuch Dabogi i pożarł wszystkich zaległych w jej wątpiach synów Swarogowych. Jednego jednak ukryła pod językiem, i to był właśnie Swarożyc. Dażbóg pobiegł następnie mścić się na Perunach. Dopadł Perperunę, pobił ją i odebrał jej Zwierciadło-Tarczę. Potem gniew mu przeszedł i kiedy zobaczył wędrującą po Niebieskiej Drodze Dabogę ze złotym Swarożycem, pokochał chłopca. Wtedy miał rozłamać na pół zwierciadło-tarczę i jedną stronę, Zwierciadło, podarować z przeprosinami małżonce, drugą zaś stronę, Tarczę, Swarożycowi, którego przyjął do swego dworu, ale nigdy nie przyjął do swojego rodu. Prawdą jest, że w boskim Kręgu Swarożyc zawsze pokazywany jest w rodzie Swaroga, pośród jego dzieci.”

---

Słowo o ukształceniu Gęstych Gwiazd i szatach Czarnogłowa oraz Białobogi

Guślarze z Sierdza prawią, że ukształcenie Gęstych Gwiazd przez Swarożyca było jego pierwszą pracą po tym, jak ocalony od Pożary, wraz ze wszystkimi Bogami (na prośbę Swąta) ruszył robić porządki we wszym świecie.

Jasny, twardy Czarnogłów i miękka, ciemna Białoboga mieli szaty z żelaza. Czarnowłosy i czarnobrody Czarnogłów miał szatę czarną, w dłoniach dzierżył ostre, świecące jasno narzędzia wojownika – włócznię, topór, bęben i siodło, a rządził dworami bogów zimnych, białych i śnieżnych oraz bogami martwych pór. Błałoboga – białowłosa, odziana w białą szatę, trzymała w rękach czarne obłe przedmioty: grudę-kulę Ziemi, kulisty dzban, motek wełny i hak wędy, a rządziła dworami ciepłych, dobrych bogów. Swarożyc wyprawił się do ich trzemów welańskich i urwał każdemu połeć szaty. Z podartych szat zmiętych w kule powstały czarne i białe gwiazdy, które zostały rzucone na Niebo. Gdy Swarog je rozpalił, czarne zapłonęły czerwono, białe niebiesko, a cała Gęstwa przybrała wygląd szala-drogi wiodącej ku Bramie Bram.

---

Inne dzieci Dabogi – Swarożyc i Denga

O narodzinach Swarożyca i jego dziewięciu braci oraz o tym, jak ocalał, mówi dokładnie Czwarta Taja. Tutaj trzeba powiedzieć o nim tylko, że stał się przedmiotem zazdrości Swary, przez co o mało nie postradał po raz wtóry życia w czasie Wojny o Krąg, gdy doszło do Bitwy o Miana. W wyniku tego zamachu zginął zaprzyjaźniony ze Swarożycem i Dabogą syn Bodnyjaka, wężokształtny Zlotysz.

Swarożyc bardzo lubił Złotysza i nie mógł przeboleć jego śmierci. Nie potrafił powstrzymać łez po tej wielkiej stracie. Wiłowie udzielili mu schronienia, aby nikt nie widział, jak Swarożyc płacze. Przez wiele kolejnych wieczorów, gdy wracał do swego podmorskiego zamyku, przystawał w nabrzeżnych zatokach i płakał złotymi łzami. Złote łzy Swarożyca skapywaly w morską toń i zastygały w złote okruchy – tak powstał jątar zwany też bursztynem albo głoznem (gloznem). Glozno, zaklęte w najszlachetniejszy kamień, morskie wełny i łzy Swarożyca, dostało się we władanie Wodo-Wełmowi, Władcy Mórz. Niektórzy powiadają, że od tamtego czasu morze jest słone z powodu owych łez Swarożyca i że wtedy powstała sól.

Swarożyc przeżył trzy zamachy na swoje życie, bowiem kolejny, trzeci, spotkał go także w czasie Wojny o Krąg, kiedy Chors nocą przeniósł go z całym Słonecznym Zamykiem na dno Ciemnego Jeziora. Jezioro to leży za siedmioma górami i za siedmioma morzami, na zachodzie. Słoneczny Zamyk na zawsze pozostał na dnie jeziora i dlatego Swarożyc, razem ze swoją Złotą Tarczą, każdego wieczora zanurza się w wodach owego jeziora spędzając noc w jego toni. Kiedy rano wstaje, a wesoło skacze nad wodą, jest to bardzo dobry znak dla całego świata.

---

---

Źródło:
Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów –
„Księga Tura” i „Księga Ruty”