Bogini Reża

---

Bogini Reża Ragana Rża Rzwa

Reża córka Czarnogłowa i Białobogi. Żona-siostra Rgła. Pani Łąk i Pastwisk, Opiekunka Zbóż, Pani Drobnej Domowej Zwierzyny, Pani Robót Domowych. Opiekunka traw i ziół łąkowych, pani pastwisk, która zajmuje się bydłem i trzodą od chwili, gdy zwierzęta zostaną wypędzone z zagrody. W jej kręgu pozostają takie domowe zwierzęta jak psy, koty, myszy, łasice, pszczoły, jedwabniki, węże, jeże. Zajmuje się strażowaniem zbóż aż do ich zbioru. Reża zajmuje się pastwiskami, łąkami i zbożami, a także wszelkimi innymi uprawianymi uczynionymi ręką człowieka, roślinami – grochem, chmielem, makiem, lnem, konopiami. Jednak Reża nie zajmuje się już jarzynami, które rosną przy domach i po ogrodach.

---

---

---

REŻA

---

Znaczenie mian i imion oraz przydomków, i ważniejsze pojęcia wywodzone z jej miana: Miana Rgieł i Reża są jednoczłonowe, bardzo stare i wywodzą się bezpośrednio od reg – ziarno. U Słowian pierwotne -g w końcówce przeszło z czasem w -ż. Najstarsza forma z -g zachowała się w mianie boga Rgła i jego syna Rgiełca. Reża, żona Rgła (czyli Rglina), to już późniejsza forma, pierwotniejszy jest przydomek przechowany przez Litwinów, Ragana.

„Tym razem wszystkie nowe dzieci zalęgły się w trzecim brzuchu Pramaci. Wyskoczyło z niego rychło na świat dwanaście par bliźniąt Jednogłowych. Tak narodzili się bogowie Mocy: Czstnota-Pirwa i Prowe, Makosz i Mokosza, Przepląt-Perepułt i Plątwa-Przepigoła, Kupała-Dziwień i Dziewanna, Bożebóg-Radogost i Domacha-Radogódza Rgieł-Rogł i Reża-Ragana, Łado i Łada-Łagoda, Chors Książ i Chorsawa-Księża, Rod i Rodżana-Przyroda, Podag i Pogoda, Mor i Marzana oraz Weles i Nyja-Smierć.” – Księga Tura.

„U wrót owej drogi niebieskiej postawili Rgłowie z polecenia Łada trzech Kosiarzy, by pilnowali porządku. Bożebogowie i Reża wzięli białą gwiazdę i skupili wokół niej wiele małych, żeby ich pilnowała – ta stała się Kwoką gwiezdnego świata, a jej dzieci Kurczętami.”

„Przy Drugim Ognisku siedzieli Rokita-Bugaj i Boruta z Wiłów-Knów, Wąda z Wodycą, Siem i Obiła z rodu Simów, Dziwień-Kupała i Dziewanna z Dziewów oraz Reża-Ragana. Tu postanowiono porodzić straszliwą Poskrudę (Skrudź, Paskudę) z tej samej materii, z jakiej jest woda (czyli z płynnej płoni). Uradzono posłać ją, by się biła o Ziemię.”

„Wszyscy Rgłowie (Rogale) mają: trześnię (wiśnię) i orzech (włoski), borsuka, wróbla, chrabąszcza, trawę, pokrzywę, proso ł żyto, łubin i grykę oraz dżdżownicę. Do tego kryształ solny, miesiąc wrzesień (werszeń), maść zielono-żółtą, z rzeczy – polewkę i chleb (placek-podpłomyk) oraz mąkę, taję Ż, czertę 8, liczbę 17, gramolę p, na Weli Niwę Kłosa i Solny Tyn na niej.”

„Rgieł i Reża-Ragana często pokazują się w towarzystwie siedmiu czarnych psów, które pomagają im pilnować zbóż. Tych psów, podarowanych im przez Dziwienia było pierwotnie dziewięć (symbolika czert), ale dwa z nich – Stawra i Gawrę – Rgieł musiał oddać Welesowi.”

„…Te psy dostała Reża od Kupały-Dziwienia, by pomagali jej strzec zasiewów, bo bogunowie Morów stale się zakradali niszcząc uprawy. „

„…Potem Pogoda zawitała do Reży i poprosiła o kwiaty z jej Zielonej Łąki. W zamian ofiarowała wszystkim kwiatom łąkowym znajdującym się we władaniu Reży przepiękny zapach – woń, bo do tej pory były bezwonne. Zebrała trzy wielkie bukiety – jeden z maków, jeden z chabrów i jeden z rumianków. Reża była zachwycona, bo każdy kwiat pachniał teraz inaczej, a jeden piękniej od drugiego.”

„Reża zajmuje się pastwiskami, łąkami i zbożami, a także wszelkimi innymi uprawianymi uczynione ręką człowieka, roślinami – grochem, chmielem, makiem, lnem, konopiami. Jednak Reża nie zajmuje się już jarzynami, które rosną przy domach i po ogrodach. W opiece Reży są za to jeszcze drobne zwierzęta domowe, takie jak kot czy pies. „

---

---

REŻA

Ród: Rogale

---

Zajmowany krąg:
Piąty Krąg, Krąg Dużych Mogtów (Dużych Mocy)

---

Pochodzenie:
Córka Czarnogłowa i Białobogi (Dzięgle-Działowie)

---

Mąż-Rodzeństwo:
Żona-siostra Rgła

---

Dzieci, potomkowie:
Rgiełc syn  Reży i Rgła.
Żywia-Siwa córka Reży i Rgła.

---

Postacie-wcielenia (równe miana):
Reża-Ragana, Reża-Rża i Reża-Rzwa

---

Inne nazwania jego osoby (przydomki):
Pani Łąk i Pastwisk, Opiekunka Zbóż, Pani Drobnej Domowej Zwierzyny, Pani Robót Domowych.

---

Funkcje, zakres działania:
Opiekunka traw i ziół łąkowych, pani pastwisk, która zajmuje się bydłem i trzodą od chwili, gdy zwierzęta zostaną wypędzone z zagrody. W jej kręgu pozostają takie domowe zwierzęta jak psy, koty, myszy, łasice, pszczoły, jedwabniki, węże, jeże. Zajmuje się strażowaniem zbóż aż do ich zbioru.

---

Narzędzia czarowne – oznaki władzy:
Złoty Oczkur i Złote Źdźbła. Ma brązową szatę.

---

Pomocnicy (Stworze – bogunowie):
Bylice (Ziemuny, Zemuny, Kamienne Baby, Skalne Baby, Skałoludy, Wrosty).

---

Funkcje psychiczne – uczucia, odczucia:
…

---

Patron dla:
…

---

Romanse:
…

---

Wrogowie:
…

---

Przyjaźnie:
…

---

Co dobrego lub złego darował, zrobił ludziom:
…

---

Przynależny Miesiąc:
…

---

C.D.N.

---

Źródło artykułu – Czesław Białczyński

Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów –
„Księga Tura” i „Księga Ruty” 

---

---

Tyny podległe
Tumowi Rajka-Rui

Bogowie Żywiołów:
1. Tyn Sporów-Grubów:
Spor, Sporza-Śrecza, Wołos, Rosza, Rada-Zboża
2. Tyn Simów:
Sim, Siemia-Matka Ziemia, Skalnik, Ziemiennik, Obiła

Bogowie Mocy:
3. Tyn Prowów:
Prowe, Czstnota, Prawdziwc, Sądza
4. Tyn Bożebogów-Ubożów:
Bożebóg, Uboża, Boda, Warza-Cica
5. Tyn Rgłów-Rogalów: 
Rgieł, Reża, Rgiełc, Żywia-Siwa

---

---

TYN RGŁÓW (ROGALÓW)
Mogtowie

---

Przynależność:
Twer Swąta, Trzem Białobogi, Tum Ruji, Tyn Rogalów

---

Członkowie rodu:
Rgieł, Reża, Rgiełc, Żywia-Siwa

---

Główność:
jednogłowy

---

Główny przybytek, miejsce przebywania:
Ziemia, Wela, Niebo

---

Atrybuty żywe:
Trześnia (Wiśnia) i Orzech (Włoski, Bukowy, Dębowy), Borsuk, Wróbel, Chrabąszcz, Trawa, Pokrzywa, Proso i Żyto, Łubin i Gryka  oraz Dżdżownica.

---

Kamień:
Kryształ Solny

---

Minerał:
Sól kamienna, solanka

---

Rzecz:
Polewka i Chleb (Placek-Podpłomyk) oraz Mąka

---

Maści (barwy):
Zielonożółta

---

Czerty i rezy (liczby):
Czerta 8, Liczba 8

---

Taje (guzły) i gramoty (zapisy, sjenowity, wici):
Taja Ż, Gramota p

---

Niwa (symbol):
Niwę Kłosa

---

Tyn:
Solny Tyn

---

Miesiąc:
Wrzesień (Werszeń)

---

Wieńce i ofiary:
Proso i Żyto, Łubin i Gryka

---

Obrzędowy wypiek (potrawa, obiad – potrawa obiata):
Prokur – obrzędowy chleb pszeniczny.

---

 Czesław Białczyński. Polecane księgi o mitologi Słowian, Istów i Skołotów – „Księga Tura” i „Księga Ruty”